Masterstudenten Stedenbouw en Ruimtelijke Planning UAntwerpen aan de slag met CSL

Community Service Learning in samenwerking met actiegroepen en burgerbewegingen

Aan Universiteit Antwerpen kunnen alle masterstudenten van de opleiding Stedenbouw en Ruimtelijke Planning, zich inschrijven voor het vak Community Service Learning (5 studiepunten). Dit is een onderdeel van het opleidingsonderdeel Evaluatie en Beoordelingspraktijk dat gedoceerd wordt in het laatste semester voor ze afstuderen. De studenten kijken, werken en reflecteren samen rond actuele maatschappelijke noden van organisaties.

Aan het begin van het CSL-traject presenteren actiegroepen en burgerbewegingen hun projecten en hun onderzoeksvragen aan de studenten. Dat zijn bijvoorbeeld de Fietsersbond, Ringland, Lenora, Gruunrant, Saamo,  Ooststatie, Zevenhuizen, buurtcomité Haringrode, Kaailink, enz. Studenten kunnen vervolgens hun voorkeur uitspreken aan welk project ze graag willen werken. Groepjes van 3 tot 5 studenten worden vervolgens gekoppeld aan de geselecteerde externe organisaties. In een eerste gesprek wordt de onderzoeksvraag scherp gesteld en worden de verwachtingen van de organisatie en van de studenten op elkaar afgestemd. Op basis van dit gesprek leggen we de puzzel en vormen we de groepjes.

“Door samen te werken met burgerbewegingen en actiegroepen komen kennis en engagement samen in een preview-werkervaring.” – Floris Gerits, student Master Stedenbouw en Ruimtelijke Planning

Gedurende 3 maanden, van half februari tot half mei, werken de studenten en de externe organisaties intensief samen om (meestal) ontwerpende antwoorden te formuleren op de onderzoeksvragen. Daarbij komen ze ook in contact met andere organisaties, zoals de stadsdiensten, een college van burgemeester en schepenen, de pers, enz. Een bijzonder leerrijke ervaring als opstap naar het echte professionele leven. Op een eindpresentatie wordt naast het resultaat ook door de externe partner toegelicht wat ze nu met het eindproduct verder willen doen, hoe ze ermee aan de slag gaan, enz.

Interdisciplinaire component

Ook studenten die via een Interdis­ciplinary Studio for Territories in Transition (ISTT), een interdisci­plinaire onderzoekseenheid binnen de faculteit ontwerpweten­schappen van Universiteit Antwerpen die zich richt op gebieden in transitie, participeren aan CSL met projecten in Latour, Suriname, Buenos Aires in Argentinië en Recife in Brazilië.

Op academisch vlak is interdisciplinaire samenwerking tijdens dit soort praktijkonderzoek en -ontwerp inhoudelijk een meerwaarde, maar er liggen soms uitdagingen in het praktische. Gebrek aan communicatieve vaardigheden of persoonlijkheden die niet matchen, gebrek aan een goede planning of een goede taakverdeling staan soms wel in de weg. “Maar studenten slagen erin om de externe partners nieuwe ideeën aan te reiken, te durven dromen en nieuwe energie te ontwikkelen binnen de verschillende organisaties”, aldus Guy Vloebergh, een van de docenten. Soms worden ook ‘live’ interventies in de publieke ruimte opgezet als een ‘Urban Tactics-methode’ waarbij gebruikers van deze ruimte uitgedaagd worden mee te stappen in mogelijke toekomstige transformaties.